Histotrips y เทคโนโลยีการแพทย์ที่ใช้คลื่นเสียงความถี่สูงโฟกัสทำลายเนื้องอกจากภายในร่างกาย กำลังโดดเด่นในวงการ Healthtech และมะเร็งวิทยา เพราะให้การรักษาแบบไม่ผ่าตัด ไม่มีความร้อน และลดการทำลายเนื้อเยื่อรอบข้าง ทำให้ผู้ป่วยบางรายกลับบ้านได้ภายในวันเดียว
แนวคิดของ Histotripsy ถูกพัฒนาขึ้นโดยศ. Zhen Xu จากมหาวิทยาลัยมิชิแกน
เริ่มต้นจากการสังเกตผลการทดลองในห้องปฏิบัติการเมื่อต้นทศวรรษ 2000 ก่อนนำมาปรับเป็นเทคนิคที่สร้างฟองอากาศขนาดจิ๋ว (microbubbles) ในเนื้องอก ฟองเหล่านี้ขยายแล้วแตกในเสี้ยววินาที ทำให้เซลล์เป้าหมายสลายตัวด้วยแรงกล แทนการใช้ความร้อนหรือการผ่าตัด
ผลการทดลองเชิงคลินิกที่บริษัท HistoSonics รายงานในปี 2024 ระบุว่า
การใช้งานกับมะเร็งตับให้ผลสำเร็จถึงราว 95% ในชุดตัวอย่างที่ศึกษา แม้อาจมีผลข้างเคียงเช่นอาการปวดหรือเลือดออกภายในบ้าง แต่พบได้น้อยและส่วนใหญ่ผู้ป่วยฟื้นตัวเร็ว การรักษาต่อครั้งใช้เวลาเพียง 1–3 ชั่วโมง และไม่จำเป็นต้องนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาลนาน
การรักษาดำเนินการด้วยหัวอัลตราซาวด์ที่ควบคุมด้วยแขนหุ่นยนต์ (robotic arm) เพื่อเล็งจุดเนื้องอกอย่างแม่นยำ หลังการสลายตัวของเนื้อเยื่อ ร่างกายจะกำจัดเศษเซลล์ที่เหลือผ่านระบบภูมิคุ้มกันเอง ทำให้ลดความจำเป็นในการผ่าตัดหรือการใช้ยาเคมีบำบัดบางประเภท
ความก้าวหน้าทางกฎระเบียบสะท้อนถึงศักยภาพของเทคโนโลยีนี้ — สหรัฐฯ อนุมัติการใช้สำหรับมะเร็งตับตั้งแต่ปี 2023 ขณะที่สหราชอาณาจักรเริ่มนำร่องใช้จริงในระบบ NHS ผ่านโครงการ Innovative Devices Access Pathway ตั้งแต่ปี 2024 เพื่อติดตามผลในวงกว้าง
แม้จะมีผลลัพธ์ที่น่ากำลังใจ แต่ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่าจำเป็นต้องมีการทดลองระยะยาวและฐานข้อมูลผู้ป่วยที่กว้างขึ้นเพื่อยืนยันความปลอดภัยและประสิทธิภาพในมะเร็งชนิดอื่น ๆ รวมถึงศึกษาผลระยะยาวต่อการรอดชีวิตและคุณภาพชีวิตผู้ป่วย
สรุปแล้วเป็นอีกหนึ่งเทคโนโลยีที่ถูกจับตามองอย่างใกล้ชิด เพราะให้แนวทางการรักษาแบบ non-invasive ที่เร็วและฟื้นตัวได้ไว หากผ่านการพิสูจน์เพิ่มขึ้น อาจกลายเป็นเครื่องมือสำคัญในการรักษามะเร็งยุคใหม่
tags : bbc
