โลกกำลังก้าวสู่ยุคใหม่ของการแพทย์ เมื่อปัญญาประดิษฐ์ (AI) ไม่เพียงแค่ช่วยเหลือ แต่เป็นผู้นำในการสร้าง “ยา” ตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ
บริษัท Insilico Medicine สตาร์ทอัปด้านไบโอเทคจากฮ่องกง สร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ให้กับวงการแพทย์ ด้วยการพัฒนา “rentosertib (เรนโทเซอร์ทิบ)” ยาตัวแรกของโลกที่ใช้ AI คิดค้นและออกแบบทั้งหมด 100% โดยมีเป้าหมายเพื่อรักษาโรค พังผืดในปอดที่ไม่ทราบสาเหตุ (IPF) ซึ่งเป็นโรคร้ายที่ค่อย ๆ ทำลายเนื้อเยื่อปอดและอาจทำให้เสียชีวิตภายใน 2–5 ปีหากไม่ได้รับการรักษา
AI ไม่เพียงแค่ช่วยคัดกรองข้อมูล แต่ยังระบุเป้าหมายของโรค วิเคราะห์กระบวนการทำงานของร่างกาย และออกแบบโครงสร้างโมเลกุลของยาแบบครบวงจร ซึ่ง CEO ของ Insilico อย่าง Alex Zhavoronkov ยืนยันว่า “นี่คือครั้งแรกที่ AI ทำทุกขั้นตอน และยากำลังจะถูกใช้กับคนจริง ๆ”
จากไอเดียสู่ของจริง rentosertib ใกล้ผ่านการทดลองระยะสุดท้าย
หลังการทดลองในจีนกับผู้ป่วยกลุ่มแรก 71 คนให้ผลลัพธ์ในด้านความปลอดภัยและการตอบสนองที่ดี เรนโทเซอร์ทิบ กำลังเข้าสู่ การทดลองทางคลินิกระยะที่ 3 ซึ่งเป็นขั้นตอนสุดท้ายก่อนขออนุมัติใช้งานจริงในวงกว้าง ถือเป็นบทพิสูจน์สำคัญว่า AI สามารถผลิตยาที่มีประสิทธิภาพในระดับมนุษย์ได้หรือไม่
หากการทดลองประสบความสำเร็จ เรนโทเซอร์ทิบ จะกลายเป็นยาที่ออกแบบโดย AI ตัวแรกของโลกที่ได้รับอนุมัติอย่างเป็นทางการ
เบื้องหลังความสำเร็จ พลังของอัลกอริทึม
การค้นพบโมเลกุลใหม่แบบแม่นยำเคยเป็นกระบวนการที่ใช้เวลาหลายปี แต่ AI โดยเฉพาะเทคนิค machine learning ช่วยให้นักวิจัยสามารถสแกนข้อมูลทางพันธุกรรม โปรตีน และโมเลกุลได้ภายในเวลาอันสั้น
จากงานวิจัยของ Boston Consulting Group พบว่า ยาที่ค้นพบด้วย AI มีอัตราความสำเร็จในระยะทดลองสูงถึง 80–90% เทียบกับค่าเฉลี่ยทั่วไปที่ประมาณ 66% ซึ่งแสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการลดต้นทุน เวลา และเพิ่มโอกาสสำเร็จอย่างมีนัยสำคัญ
จุดเปลี่ยนของวงการวิจัยยา
แม้ผู้เชี่ยวชาญบางรายยังรอดูผลลัพธ์อย่างเป็นทางการ แต่ภาพใหญ่ชัดเจนว่า “AI ไม่ได้เป็นเพียงเครื่องมือช่วยวิเคราะห์ แต่กำลังก้าวขึ้นมาเป็นนักวิจัยเคียงข้างมนุษย์” และหาก เรนโทเซอร์ทิบ ได้รับการอนุมัติเมื่อใด เราอาจได้เห็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในอุตสาหกรรมยาทั่วโลกอย่างแท้จริง
tags : cnbc